عراقچی تحریم را سیاستی شکست خورده خوانده
وزارت خارجه جمهوری اسلامی نسبت به مصوبه کنگره آمریکا برای تشدید تحریم ایران واکنش نشان داده است.
روز پنجشنبه، ١٠ مرداد (١ اوت)، وبسایت واحد مرکزی خبر، وابسته به سازمان رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی، اظهارات عباس عراقچی، سخنگوی وزارت امور خارجه را منتشر کرد که در آن، تصویب طرح مجلس نمایندگان آمریکا برای تحریم شدیدتر نفتی ایران را مورد انتقاد قرار داده و گفته است: «تردید نداریم که تحریم، یک سیاست شکست خورده است.»
شامگاه گذشته، مجلس نمایندگان آمریکا به منظور وادار کردن دولت جمهوری اسلامی به بازنگری سیاست هسته‌ای خود، طرحی را تصوبب کرد که در صورت اجرایی شدن، واردات نفت ایران را به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد.
با وجود اینکه طرح جدید مجلس نمایندگان ساعاتی پیشتر به تصویب رسیده بود، آقای عراقچی مصوبه مجلس نمایندگان را موضوع جدیدی ندانسته و گفته است «این تحریم‌ها، ادامه تحریم‌های قبلی است و تحریم‌هایی که تصمیم گیری درباره آنها تقریبا از ٦ ماه پیش به این طرف اتخاذ شده بود ولی تاریخ اجرای آنها، اول، دوم و سوم جولای (ماه گذشته میلادی) بود.» وی افزوده است: «این طور نیست که الان تحریم جدیدی برقرار کرده باشند.»
آقای عراقچی وضع تحریم اقتصادی را «یک سیاست شکست خورده» دانسته و گفته است: «تعجب می کنیم از دولت آمریکا و بقیه دولت‌هایی که مشارکت کردند در این تحریم‌ها که چرا یک سیاست غلط و شکست خورده را مدام تکرار می‌کنند.»
سخنگوی وزارت خارجه گفته است که تشدید تحریم به حل مساله هسته‌ای جمهوری اسلامی منجر نمی‌شود و افزوده است: «البته برداشتن تحریم‌ها از آن جهت که یک اقدام اعتماد‌ساز به شمار می‌رود، می‌تواند به حل موضوع کمک کند ولی افزایش تحریم‌ها جز اینکه موضوع را پیچیده‌تر و حل آن را سخت‌تر کند، هیچ ثمر دیگری ندارد.»
عباس عراقجی تحریم را از نظر اصولی نیز مردود دانسته و گفته است: «این تحریم‌ها واقعا با خیلی از اصول مورد قبول یا مورد ادعای خود آنها هم تناقض دارد.» وی به عنوان مثال به قطع پخش برنامه‌های برون مرزی تلویزیون دولتی ایران از شبکه های ماهواره‌ای اشاره کرد.
آقای عراقچی گفت: «یکی از شاخص‌ترین این تحریم‌ها، تحریم شبکه‌های ماهواره‌ای جمهوری اسلامی ایران مانند شبکه پرس‌تی‌وی، العالم و جام جم است که شرکت بین‌المللی اینتل‌ست گفته است که به علت فشار آمریکایی‌ها دیگر نمی‌خواهد همکاری با ایران را ادامه دهد که این نقض صریح قوانین بین‌المللی و حقوق بشر مورد ادعای خودشان است.»
اختلاف نظر در میان آمریکاییان
بعضی مقامات و کارشناسان آمریکایی خواستار دادن فرصتی به روحانی برای حل مساله هسته‌ای هستند اما دیگران معتقدند که تحریم‌ها باید تشدید شود زیرا رئیس جمهوری ایران نقشی در سیاستگذاری ندارد و حتی انتخاب روحانی هم نتیجه کارآیی تحریم‌ها بوده است
اشاره سخنگوی وزارت امور خارجه به خودداری برخی شرکت‌های ارائه خدمات ماهواره‌ای است که به دلیل تحریم بانکی و مالی ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی که مبادلات ارزی با ایران از جمله دریافت بهای خدمات ارائه شده را دشوار کرده، از ادامه همکاری با جمهوری اسلامی صرفنظر کرده‌اند.
از حدود چهار سال پیش، برخی شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان مستقر در خارج از کشور با پارازیت‌اندازی شدید به خصوص هنگام پخش گزارش‌های خبری و تحلیلی مواجه بوده و دولت ایران را عامل این اختلال معرفی کرده‌اند. این شبکه‌ها، اقدام به پارازیت‌اندازی را مغایر اصل آزادی مبادله اطلاعات و موازین بین‌المللی ناظر بر فعالیت‌های رسانه‌ای دانسته‌اند.
شبکه های ماهواره‌ای فارسی زبان در موارد متعدد، علیه اقدام جمهوری اسلامی به مراجع مختلف شکایت کرده‌اند و این اقدام با انتقاد سازمان‌های مدافع آزادی بیان مواجه بوده، اما این تلاش‌ها به تغییر روش دولت ایران منجر نشده است.
آقای عراقچی تلویحا قطع پخش برنامه‌های شبکه های ماهواره‌ای جمهوری اسلامی را هم دارای انگیزه سیاسی و در راستای جلوگیری از اطلاع‌رسانی دانسته و اینتل‌ست را به تخطی از اصول سازمان بین‌المللی ارتباطات ماهواره‌ای متهم و به پیگیری از طریق مراجع بین المللی تهدید کرده است.
تحریم شدید نفتی
طرح تشدید تحریم نفتی ایران شامگاه گذشته در مجلس نمایندگان کنگره ایالات متحده به رای گذاشته شد و با اکثریت ٤٠٠ رای موافق در برابر ٢٠ رای مخالف به تصویب رسید.
اجرایی شدن مصوبه مجلس نمایندگان مستلزم تصویب در سنا و امضای رئیس جمهوری است
هدف از این مصوبه، ملزم کردن دولت آمریکا به اقداماتی است که ظرف یک سال، صادرات نفت ایران را به میزان یک میلیون بشکه دیگر در روز کاهش دهد. این نخستین مصوبه کنگره آمریکاست که رقم مشخصی را برای کاهش صادرات نفتی ایران تعیین و دولت را به تحقق این هدف ملزم می‌کند.
آمریکا وارد کننده نفت خام از ایران نیست اما مقامات آمریکایی، با بهره‌برداری از اهمیت مبادلات تجاری کشورهای دیگر با ایالات متحده، بر وارد کنندگان نفت ایران فشار وارد کرده و به خصوص طی یک سال اخیر، توانسته‌اند صادرات نفت جمهوری اسلامی را به طرز قابل توجهی کاهش دهند.
در تابستان سال گذشته، کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم به طور دستجمعی صنعت نفت ایران را هدف تحریم قرار دادند که علاوه بر توقف خرید نفت خام و فرآورده های نفتی از این کشور، مانع از ارائه خدمات بیمه‌ای شرکت‌های اروپایی برای محموله‌های نفت صادراتی ایران شد.
از آن جا که بخش عمده فعالیت‌های بیمه‌ای بین‌المللی به طور مستقیم یا غیرمستقیم توسط شرکت‌های بیمه اروپایی انجام می‌گیرد، این تحریم‌ها مشکلات عمده‌ای را بر سر راه انتقال نفت ایران به بازارهای صادراتی فراهم آورده است.
همچنین، ایالات متحده از حدود یک سال و نیم پیش، یک رشته تحریم‌های یکجانبه را علیه نهادها و سازمان‌های بانکی و مالی ایران به اجرا گذاشته که باعث شده است دریافت ارز حاصله از صادرات به خصوص فروش نفت خام هم با موانعی مواجه شود. به گفته کارشناسان، تحریم‌هایی که علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی وضع و اجرا شده، از عوامل اصلی بروز شرایط دشوار برای اقتصاد وابسته به نفت این کشور بوده است.
تحریم های خارجی صادرات نفت ایران را به شدت کاهش داده است
مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا با هدف محروم کردن جمهوری اسلامی از درآمدهای ارزی تدوین و تصویب شده اما برای اجرایی شدن، لازم است این مصوبه در مجلس سنا نیز تصویب شود و به امضای رئیس جمهوری آمریکا برسد.
در عین حال، در ماه‌های اخیر، بین مقامات و نهادهای مختلف دولتی و کارشناسان آمریکایی بر سر نحوه برخورد با برنامه هسته‌ای ایران اختلاف نظر دیده می‌شود.
برخی از آنان این نظر را مطرح کرده‌اند که با توجه به انتخاب حسن روحانی، که از او با عنوان فردی نسبتا معتدل در حکومت جمهوری اسلامی نام برده می‌شود، لازم است فعلا از تشدید تحریم‌ها خودداری و به رئیس جمهوری جدید ایران فرصت داده شود تا در جهت حل اختلاف هسته‌ای ایران اقدام کند.
در مقابل، برخی دیگر معتقدند که رئیس جمهوری و نهادهای انتخابی در حکومت جمهوری اسلامی در تدوین سیاست‌های اصلی داخلی و خارجی، از جمله در زمینه برنامه‌های هسته‌ای، نقشی ندارند و در واقع، فشار تحریم‌ها بود که باعث شد نهادهای تصمیم گیرنده، به حسن روحانی اجازه شرکت در انتخابات را بدهند و از مداخله در نتیجه انتخابات خودداری ورزند.
به گفته آنان، انتخاب حسن روحانی ممکن است به منزله طرحی از سوی رهبران ایران برای قانع کردن کشورهای دیگر به خودداری از تشدید تحریم‌ها باشد در حالیکه هر گونه کاهش فشار بر جمهوری اسلامی صرفا فرصتی را در اختیار حکومت ایران قرار می‌دهد تا برنامه‌های هسته‌ای خود را با هدف تولید اسلحه اتمی به پیش ببرد.
کشورهای غربی گفته‌اند که جمهوری اسلامی در نظر دارد در پوشش برنامه‌های صلح آمیز هسته‌ای، به تولید بمب اتمی مبادرت ورزد اما مقامات ایران این اتهام را همواره رد کرده‌اند.
وب سایت رسمی محمد زمانی | روزنامه نگار کنشگر سیاسی 